Dros y Ffin: Beyond the Marshes

Roedd Beyond The Marches/Dros y Ffin yn gomisiwn ar y cyd gan Trac Cymru a’r English Folk Dance and Song Society, a gefnogwyd gan raglen Beyond Borders y PRS for Music Foundation, rhaglen gydgomisiynu a theithiol a redir mewn partneriaeth â Creative Scotland, Cyngor Celfyddydau Cymru, Cyngor Celfyddydau Gogledd Iwerddon a Chyngor Celfyddydau Iwerddon/An Chomhairle Ealaíon. Yn cynnwys rhai o'r cerddorion gwerin cyfoes ifanc gorau ar y sîn, bu'n archwilio ac yn dathlu hanes a diwylliant cyffredin dwy wlad, Cymru a Lloegr. Mewn cydweithrediad preswyl artistig unigryw, buont yn cloddio i mewn i archifau cenedlaethol y gwledydd i ddarganfod caneuon ac alawon traddodiadol sydd wedi croesi’r ffin a chreu deunydd newydd yn ystod preswyl byr yn Nhŷ Newydd, Canolfan Ysgrifennu Genedlaethol Cymru a chyn gartref David Lloyd George.

Y chwe artist oedd Elan Rhys (Plu), Patrick Rimes (Calan, Vrï) a’r unawdydd Georgia Ruth o Gymru, a Lucy Ward, Archie Churchill-Moss a David Gibb o Loegr. Datblygodd y grŵp sioe newydd gan ddefnyddio deunydd, caneuon a gwybodaeth a ddatgelwyd ar eu taith a oedd yn nodi’r tebygrwydd ac yn cofleidio gwahaniaethau’r deunydd. Perfformiwyd sioe Beyond The Marches/Dros y Ffin mewn tri chyngerdd proffil uchel yng Nghanolfan y Celfyddydau Aberystwyth, Canolfan Mileniwm Cymru yng Nghaerdydd a Cecil Sharp House, cartref Cymdeithas Ddawns a Chân Werin Lloegr, yn Llundain ym mis Mai 2015. Gan adlewyrchu treftadaeth o wahaniaethau diwylliannol a cherddorol sydd wedi croesi ffiniau, wedi’i weu at ei gilydd yn eu harddulliau dihafal eu hunain, roedd y darn hwn o hanes cerddorol yn gyfle prin i ddymuniad unigryw.