10 Mewn Bws

Nod prosiect 10 Mewn Bws (10 mewn Bws) oedd ailddehongli a dirgelu cerddoriaeth werin draddodiadol Gymreig trwy ddewis deg cerddor o wahanol gefndiroedd cerddorol i ymchwilio i’w gwreiddiau cerddorol ac i ail-ddehongli cerddoriaeth draddodiadol Gymreig mewn ffyrdd sy’n berthnasol iddyn nhw, ac i gynulleidfaoedd modern. Teithiodd y deg cerddor o gwmpas Cymru, gan ymweld â’r archifau sain yn Sain Ffagan a chasgliadau cerddoriaeth y Llyfrgell Genedlaethol, yn ogystal â chwrdd â rhai o ‘deiliaid traddodiad’ ac ethnogerddoregwyr Cymru gan gynnwys Phyllis Kinney a Meredydd Evans, Arfon Gwilym, a Stephen Rees. Rhoddodd Polly March BBC Cymru broffil o’r prosiect yn ei blog, y gallwch ei ddarllen yma: Canlyniadau prosiect gwerin arloesol wrth lansio albwm a thaith.

  • Gwilym Bowen Rhys o Fethel, Caernarfon, oedd yr ieuengaf o’r deg cerddor, a oedd yn gyfarwydd i lawer ar y Sîn Roc Gymraeg fel aelod o’r band roc/pop Y Bandana yn ogystal â’i fand gwerin amgen Plu gyda’i ddwy chwaer.

  • Cantores/cyfansoddwraig o Ddyffryn Ogwen yw Lleuwen Steffan. Yn ogystal ag enwebiad ar gyfer Gwobrau Cerddoriaeth Cymru, enillodd ei halbwm diweddaraf, Tân, wobr Albwm y Flwyddyn yng ngwobrau blynyddol France 3 TV. Enillodd Lleuwen gystadleuaeth ysgrifennu caneuon Liet International am ei chân Lydaweg, Ar Gouloù Bev.

  • Aeth hyfforddiant ffidil clasurol Francesca â hi i Brifysgol Manceinion ac yna TCM, Llundain. Yno, dechreuodd weithio gyda chyfansoddwyr cyfoes, perfformwyr stryd a bandiau. Yna, rhedodd i ffwrdd i ymuno â’r syrcas, gan hogi ei llif cerddorol yn chwarae, a chwrdd â cherddorion o bob rhan o Ewrop. Honnodd ei bod wrth ei bodd yn cyfnewid wagen syrcas am fws o amgylch Cymru!

  • Yn delynores, cafodd Gwen Màiri ei magu ar aelwyd Gymraeg ei hiaith yn yr Alban lle bu’n astudio yn Academi Gerdd a Drama Frenhinol yr Alban (Royal Conservatoire of Scotland bellach). Mae hi'n gweithio'n broffesiynol gyda cherddorfeydd a grwpiau siambr gyda llawer o ddisgyblion yn Ysgol Aeleg Glasgow ac Adran Iau RCS. Yn ystod y blynyddoedd diwethaf, mae Gwen wedi bod yn treulio mwy o amser gyda cherddoriaeth draddodiadol a’r clàrsach, gan ddefnyddio’r gerddoriaeth werin Gymreig ac Albanaidd y magwyd hi gyda hi.

  • O Aberdâr, mae Craig Chapman bob amser yn ceisio dod o hyd i ffyrdd o asio cerddoriaeth organig a digidol gyda'i gilydd mewn ffyrdd sy'n ategu ei gilydd. Wedi'i ddylanwadu gan LCD Soundsystem, SFA a Hot Chip i enwi dim ond rhai, Craig yw arloeswr Replaced by Robots ac mae'n hanner John Mouse. Astudiodd Cerddoriaeth Bop ym Mhrifysgol Salford, Manceinion a daeth â'i arbenigedd mewn trwmped, gitâr a synth/bysellfwrdd i'r prosiect.

  • Fel ffidlwr mae gan Mari sylfaen gref mewn cerddoriaeth draddodiadol, ac mae wedi bod yn gyfarwydd â’r caneuon a’r tonau ers cyn iddi gofio. Astudiodd ffidil glasurol hefyd yn ystod ei chyfnod ym Mhrifysgol Bangor. Mae hi'n aml yn chwarae gyda'r band pop Them Lovely Boys ac yn gwneud ambell waith sesiwn hefyd. Mae hi mewn cerddoriaeth o bob genre.

  • Mae Ellen Jordan yn raddedig mewn cerddoriaeth ac yn sielydd o Gaerefrog o Langamarch, Powys. Mae hi wedi gweithio fel cyfansoddwr, dylunydd sain a pherfformiwr mewn theatr, opera siambr, celfyddydau gweledol a chynyrchiadau dawns gyfoes. Mae Ellen wedi cyfarwyddo nifer o ddigwyddiadau unigryw, megis drama bypedau gamelan  o Jafan, yn seiliedig ar stori’r Mabinogi, Culhwch ac Olwen. Mae hi'n aml yn arbrofi gydag alawon gwerin, lleisiau a recordiadau maes yn ei chyfansoddiadau.

  • Mae Huw Evans yn ganwr, ffliwtydd a chyfansoddwr. Astudiodd lais, ffliwt a fiola yng Ngholeg Cerdd y Drindod yn Llundain. Roedd uchafbwyntiau gyrfa glasurol Huw yn cynnwys perfformio yn y Royal Festival Hall, St Martins-In-The-Fields a Birmingham Symphony Hall. Perfformiodd gerddoriaeth glasurol tan ei 20au cynnar ac yna datblygodd ddiddordeb mewn cerddoriaeth werin Gymreig, a ddwysodd ar ôl mynychu’r Arbrawf Mawr, ysgol werin flynyddol trac yn 2010 ac mae wedi achub ar bob cyfle i berfformio cerddoriaeth werin Gymreig ers hynny.

  • Cantores werin Gymreig o Aberdyfi yw Catrin O’Neill. Gall Catrin droi ei llaw o alawon arswydus o hardd a genir yn ei Chymraeg enedigol, i ganeuon yfed Gwyddelig swnllyd i gyfeiliant ei Bodhran yn unig. Mae hi wedi perfformio’n helaeth o amgylch Cymru ac mae’n frwd dros ddod â cherddoriaeth draddodiadol Gymreig i gynulleidfaoedd newydd.

  • Mae Leon Ruscitto yn chwaraewr drymiau ac offerynnau taro o Abertawe. Yn raddedig o Goleg Cerdd Brenhinol y Gogledd, mae Leon yn brofiadol mewn perfformio mewn amrywiaeth o arddulliau cerddorol o Fandiau Mawr i jazz. Mae Leon hefyd yn asio soul, indie a roc yn y band digwyddiadau llwyddiannus, y Provocateurs sy’n perfformio’n rheolaidd ac sydd wedi ymddangos mewn lleoliadau a digwyddiadau gan gynnwys rasys TT Gherkin (Llundain) ac Ynys Manaw.

Yna, mewn encil ysgrifennu wythnos o hyd yn Nhŷ Newydd, Llanystumdwy, buont yn cydweithio i ail-ddehongli’r deunydd traddodiadol a chyfansoddi gwaith newydd yn seiliedig ar eu profiadau yn ystod y cyfnod ymchwil. Daeth y daith i ben yng Ngŵyl Swn ar ddechrau digwyddiad World Music Expo (WOMEX) yng Nghaerdydd, dathliad amserol o brosiect blwyddyn o hyd llwyddiannus, ac o gerddoriaeth draddodiadol Gymreig mewn digwyddiad byd-eang. Aeth 10 Mewn Bws ymlaen i deithio eto yng Nghymru gan gynnwys cefnogi Cerys Matthews yng Ngŵyl y Gelli, a chyrraedd rowndiau terfynol Gwobrau’r Loteri Genedlaethol. Albwm cyflawn oedd y cynnyrch terfynol, a ryddhawyd gan Trac Cymru a Recordiau Sain ym mis Hydref 2013, a thaith o amgylch Cymru. Gallwch gael rhagflas drwy'r ddolen soundcloud uchod!

  • “The whole week was life changing for me e.g. having the opportunity of meeting Meredydd Evans and seeing the archives in both Aberystwyth and St. Fagans and knowing the abundance of material which is held there. I cannot thank all of you at trac enough.”

    - Huw Evans

  • “The most valuable part of the project for me was the research week, it was an eye opener. I learnt things that have changed the course of my life. I’ve started an MA course at Bangor University to look at traditional Welsh music, which is a direct outcome of my experiences during the week on the bus. It was an honour to be part of this valuable and unique experience. This project has influenced me as a musician in a big way. It has given me confidence as an individual, and I’m more confident in my ability as a fiddle player, in my singing and through composing/arranging.”

    - Mari Morgan

  • “The highlight for me was being able to access Welsh culture in a way that I have never been able to, as a non-Welsh speaker…. Most of this was an unseen world to me and it has been fascinating.”

    - Francesca Simmons

  • “The research week was so inspirational. Before the project, I didn’t really know where to start looking for old songs, but now I feel like I have, enough inspiration for a number of lifetimes work! The project has totally blown my mind! The main thing I’ve learnt from the project is to crack on with researching, arranging and releasing all of the amazing material that is just sitting in the archives waiting for a new lease of life. The project has given me as a musician, lots of exposure and has helped my career progress a great deal With out wanting to sound cheesy, it’s true what Craig said – 10 Mewn Bws has changed my life!!!! Diolch o galon.”

    - Catrin O’Neill